قرآن پژوهی
تلاوت قرآن کریم و اختلاف قرائت
نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
دکتری تاریخ و تمدن ملل اسلامی، دانشگاه آزاد تهران مرکزی
چکیده
از هنرهای تأثیرگذار اسلامی، قرائت قرآن کریم به روش مطلوب هنری و علمی مخصوص به خود است که عمومی و فراگیر بوده، برای همه ملل جذابیت دارد و انسان را به تفکر وادار می‌نماید. تلاوت قرآن کریم گرچه خود، علمی بسیار وسیع و پیچیده است، جنبه هنرگونه آن نمایشی تابناک دارد که برای قوام تلاوت آن ساختارهای گوناگونی دست به دست هم داده، معماری تلاوت آن را کامل می‌نمایند. یکی از شاخصه‌های تلاوت اکمل که در زنجیره علوم قرائت وجود دارد، علم اختلاف قرائت است که قاریان ممتاز قرآن کریم با پرداختن به قرائت قراء سبعه یا قراء عشره هنر خود را در حد اعلی به کمال می‌رسانند. در پژوهش حاضر سعی گردیده است پاسخی به تأثیر این اختلاف در ایجاد وحدت ملل مسلمان داده شود. در این پژوهش با توجه به روش مقایسهای و تحلیلی دلایل این اختلافات بررسی میشود و هدف از آن تأثیر قرائتهای مختلف قرآن بر مخاطبان و وحدت ملل است.
کلیدواژه‌ها
- ابن‌الجزری، محمد بن محمد؛ النشر فی القرائات العشر؛ ج1، قاهره: مکتبة القاهره، [بی‌تا].
- امام خمینی؛ وعده دیدار؛ ترجمه جعفرعلی نجم؛ تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام، 1388.
- پورفرزیب، ابراهیم؛ تهذیب القراءة؛ تهران: انتشارات کعبه، 1368.
- حجتی، سیدمحمدباقر؛ تاریخ قرآن کریم؛ تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی، 1366.
- حسنی جعفری، فتانه؛ جلوه‌های هنری ادبی در قرآن کریم؛ تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب، 1390.
- حسینی میرصفی، مرجان‌السادات؛ مجموعه مقالات؛ تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب، 1390.
- دشتی، محمد؛ الگوهای رفتاری امام علی؛ ج6، مؤسسه فرهنگی تحقیقاتی امیرالمؤمنین، 1379.
- رافعی، مصطفی صادق؛ اعجاز القران؛ مصر: چاپ مطبعه مقنطف، 1364ق.
- رامیار، محمود؛ تاریخ قرآن کریم؛ تهران: انتشارات امیرکبیر، 1369.
- زرکشی، محمدبن عبدالله؛ البرهان فی علوم القران؛ ج1، مصر، 1957م.
- زنجانی، ابوعبدالله؛ تاریخ القران؛ بیروت، 1388ق.
- سیوطی، جلال‌الدین؛ الاتقان؛ سیدمهدی حائری؛ ج1، تهران: امیرکبیر، 1391.
- شهرستانی، سیدهبةالدین؛ «المعجزه الخالدة»؛ حدیث الشهر؛ ش8، 1369.
- صبحی صالح؛ مباحثی در علوم قرآن؛ محمدعلی لسانی فشارکی؛ تهران: نشر احسان، 1379.
- طباطبایی، سیدمحمدحسین؛ قرآن در اسلام؛ تهران: دار الکتب الاسلامیه، 1353.
- ـــــ؛ المیزان فی تفسیر القرآن؛ ج19، قم: دفتر انتشارات اسلامی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، 1417ق.
- ـــــ؛ سنن النبی؛ ترجمه سیدمحمدحسین سجاد؛ انتشارات نور ثامن، 1387.
- فیض کاشانی، محمدشاه مرتضی؛ مفاتیح الشرایع؛ ج1، تهران: انشتارات سنائی، 1386.
- کلینی، محمدبن یعقوب؛ اصول کافی؛ ج4، تهران: دار الکتاب الکتب الاسلامیه، 1388ق.
- گلدزیهر، ایگناس؛ مذاهب التفسیر الاسلامی؛ عبدالحلیم نجار؛ بیروت: دار اقرأ، 1413ق.
- مسلم بن حجاج نیشابوری؛ صحیح مسلم؛ بیروت: [بی‌تا].
- معرفت، محمد هادی؛ التمهید؛ ج2، قم: مهر، 1397ق.
- ـ ـ ـ؛ تلخیص التمهید؛ ج1، قم: مرکز مدیریت حوزه علمیه قم، 1411ق.
- ـ ـ ـ؛ مصونیت قرآن از تحریف؛ محمد شهرابی؛ قم: دفتر تبلیغات اسلامی، 1376.
- موسوی بلده، سیدمحسن؛ حلیة القران؛ تهران: کتابخانه ملی، 1389.
- ولایتی، علیاکبر؛ فرهنگ و تمدن اسلام و ایران؛ ج2، تهران: مرکز اسناد و خدمات پژوهشی، 1383.
- هاشمی، سیداحمد؛ جواهر البلاغه؛ قم: حوزه علمیه قم، 1358.